Ushqimet ultra të përpunuara kërcënojnë shëndetin global, paralajmërojnë ekspertët

Tre studime të mëdha të botuara në The Lancet zbulojnë se ushqimet ultra të përpunuara po zëvendësojnë dietat tradicionale në mbarë botën , duke ulur cilësinë e të ushqyerit dhe duke kontribuar në rritjen e sëmundjeve kronike. Ekspertët u bëjnë thirrje qeverive dhe shoqërive të ndërmarrin veprime të menjëhershme.

Ushqimet ultra të përpunuara janë produkte të prodhuara industrialisht që shpesh nuk përmbajnë përbërës natyralë dhe përfshijnë aditivë kozmetikë. Shembuj përfshijnë pijet e gazuara, patatet e skuqura dhe shumë drithëra për mëngjes.

Ekspertët thonë se problemi nuk është mungesa e vullnetit individual, por ndikimi i një industrie të fuqishme globale ushqimore. Hulumtimi tregon se ushqimet ultra të përpunuara janë rritur për vite me radhë në shumë vende. Në SHBA, Mbretërinë e Bashkuar, Kanada dhe Australi, afërsisht gjysma e marrjes ditore të energjisë vjen nga këto produkte.

Studimet tregojnë se këto ushqime janë të pasura me sheqer dhe yndyrna të ngopura, të ulëta në fibra dhe vitamina e minerale thelbësore, dhe çojnë në konsum të tepërt të kalorive. Një përmbledhje e 104 studimeve afatgjata zbuloi se 92 prej tyre lidhnin ushqimet ultra të përpunuara me obezitetin, diabetin e tipit 2, hipertensionin, kolesterolin e lartë, sëmundjet kardiovaskulare, sëmundjet e veshkave, sëmundjen e Crohn-it, depresionin dhe vdekjen e parakohshme.

Studimet klinike tregojnë se këto ushqime bëjnë që të rriturit të konsumojnë 500-800 kalori shtesë në ditë dhe inkurajojnë të ngrënit shpejt dhe të pakontrolluar.

Studiuesit sugjerojnë katër fusha kryesore të politikave që qeveritë mund të zbatojnë:

Rregullimi i produktit : Vetëm riformulimi (si zëvendësimi i sheqerit me ëmbëlsues) është i pamjaftueshëm; aditivët duhet të kufizohen dhe të futet etiketimi në nivelin e përpunimit.

Rregullorja e mjedisit ushqimor : Etiketa paralajmëruese në pjesën e përparme të paketimit; mbrojtja e personave nën 18 vjeç nga të gjitha reklamat ushqimore, përfshirë ato dixhitale; të paktën 20% taksë mbi pijet me sheqer dhe ushqimet e zgjedhura ultra të përpunuara; heqja e ushqimeve ultra të përpunuara nga shkollat, spitalet dhe hapësirat publike; zvogëlimi i hapësirës në rafte për artikujt ultra të përpunuar.

Kufizoni pushtetin e korporatave : Monitoroni portofolet e shitjeve, forconi rregullat antimonopoli dhe parandaloni dominimin e tregut nëpërmjet taksimit.

Ekspertët argumentojnë se suksesi kërkon paketa politikash të koordinuara dhe bashkëpunim ndërkombëtar. Hulumtimi paralajmëron se kompanitë e ushqimit ultra të përpunuar përdorin strategji lobimi dhe vonese të ngjashme me industritë e duhanit dhe të lëndëve djegëse fosile.

Studimi përfundon: “Pa veprime urgjente, ushqimet ultra të përpunuara do të vazhdojnë të rriten, duke dëmtuar shëndetin, ekonominë, kulturën dhe planetin. Koha për të vepruar është tani.”

Reforma në bujqësi dhe zinxhirin e furnizimit : Zhvendosja e mbështetjes nga kultura të vetme si misri, soja dhe sheqeri drejt një prodhimi më të shëndetshëm; harmonizimi i politikave mjedisore me objektivat e të ushqyerit.

© BalkanWeb

Për t’u bërë pjesë e grupit “Balkanweb” mjafton të klikoni: Join Group dhe kërkesa do t’ju aprovohet menjëherë. Grupi Balkanweb